Çaysız bir dünya nasıl olurdu acaba? Çay keşfedilmeseydi[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] çaydanlık[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] çay fincanı[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kaşığı[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] işyerlerinde çay paydosu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
şehirlerarası otobüslerde çay molası olamazdı. Şükür ki çay milattan
önce 2737 yılında büyük Çin İmparatoru Shen Nung tarafından tesadüfen
de olsa keşfedildi.
Shen Nung bir gün bahçede ağzı açık bir
kapta su kaynatırken çalılıklardan bir kaç yaprak kaynayan suyun içine
düştü. Nung yaprakları suyun içinden toplayamadan yapraklar suda
kaynamaya[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] hoş bir koku etrafa yayılmaya başladı. İmparator merak edip suyun tadına bakınca çay keşfedilmiş oldu.
İmparatorun kendi keşfi hakkındaki düşüncesi çayın susuzluğu bastırdığı[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
harareti giderdiği ve uykuya olan isteği azalttığı şeklindeydi. Çay
ismi de Çincedeki "ça"dan geliyor. Benzer şekilde çaya Ruslar "chay"
Araplar "shaye" Japonlar 'cha' diyorlar.
Çay bugün dünyada sudan sonra en çok içilen içecektir. Avrupa'ya gelişi 1610 yılını buldu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
başlangıçta da - muamelesi gördü. Halbuki o yıllarda çay Orta Asya'da o
kadar değerliydi ki çay balyaları ticarette para yerine geçebiliyordu.
Çayın Avrupa'ya geldiği ilk yıllarda tüccarlar satışını ateş düşürücü[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] mide ağrısı giderici[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] romatizmayı önleyici bir -mış gibi yaparlarken[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
doktorlar biraz daha ileri giderek çaydan yapılan iksirin tüm
hastalıklara karşı direnç kazandırdığını ve yaşlanmayı geciktirdiğini
ileri sürüyorlardı.
Zamanla bu sefer de çayın aleyhine
görüşler yayılmaya başladı. Fransız fizikçiler çayı asrın en
münasebetsiz yeniliği diye nitelendirirlerken bir Alman doktor da 40
yaşından sonra çay içenlerin ölüme daha yakın olacaklarını iddia
ediyordu.
İngiltere'de ise çay içmek alışkanlık haline gelince kadın dergileri ev
kadınlarının çay yüzünden ev işlerine soğuk bakmaya başladıklarını[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
ekonomistler ise çalışmaya harcanacak zamanın çay içmekle tüketildiğini
ileri sürdüler. Ancak bunların hiçbiri çayın dünyanın en favori içeceği
olmasını önleyemedi. Miktar tam olarak bilinemiyor ama dünyada senede 2
milyon ton civarında çay tüketildiği tahmin ediliyor.
Günümüzde çayın yaygınlaşmasına en çok etki eden faktör poşet çayın
icadıdır. Her ne kadar icadının tam farkına varmasa da poşet çayın
mucidi Thomas Sullivan'dır. Kahve ve çay ticareti ile uğraşan Sullivan[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] müşterilerine sık sık çay örnekleri gönderiyordu. Başlangıçta bu iş için teneke kutuları kullanırken[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] sonradan elde dikilmiş ipek torbaların bu iş için daha pratik ve ucuz olacaklarını düşündü.
Çok geçmeden siparişler başladı ama şaşırtıcı olan esas malı değil
torba içindeki örnek çayları sipariş etmeleriydi. Müşteriler torbaların
çayın kaynamasını kolaylaştırdıklarını keşfetmişlerdi. Çayın torba
(poşet) içinde satımı o kadar geliştirildi ki Batı ülkelerinde tüketim
oranı toplam çay tüketiminin yarısına ulaştı.
şehirlerarası otobüslerde çay molası olamazdı. Şükür ki çay milattan
önce 2737 yılında büyük Çin İmparatoru Shen Nung tarafından tesadüfen
de olsa keşfedildi.
Shen Nung bir gün bahçede ağzı açık bir
kapta su kaynatırken çalılıklardan bir kaç yaprak kaynayan suyun içine
düştü. Nung yaprakları suyun içinden toplayamadan yapraklar suda
kaynamaya[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] hoş bir koku etrafa yayılmaya başladı. İmparator merak edip suyun tadına bakınca çay keşfedilmiş oldu.
İmparatorun kendi keşfi hakkındaki düşüncesi çayın susuzluğu bastırdığı[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
harareti giderdiği ve uykuya olan isteği azalttığı şeklindeydi. Çay
ismi de Çincedeki "ça"dan geliyor. Benzer şekilde çaya Ruslar "chay"
Araplar "shaye" Japonlar 'cha' diyorlar.
Çay bugün dünyada sudan sonra en çok içilen içecektir. Avrupa'ya gelişi 1610 yılını buldu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
başlangıçta da - muamelesi gördü. Halbuki o yıllarda çay Orta Asya'da o
kadar değerliydi ki çay balyaları ticarette para yerine geçebiliyordu.
Çayın Avrupa'ya geldiği ilk yıllarda tüccarlar satışını ateş düşürücü[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] mide ağrısı giderici[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] romatizmayı önleyici bir -mış gibi yaparlarken[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
doktorlar biraz daha ileri giderek çaydan yapılan iksirin tüm
hastalıklara karşı direnç kazandırdığını ve yaşlanmayı geciktirdiğini
ileri sürüyorlardı.
Zamanla bu sefer de çayın aleyhine
görüşler yayılmaya başladı. Fransız fizikçiler çayı asrın en
münasebetsiz yeniliği diye nitelendirirlerken bir Alman doktor da 40
yaşından sonra çay içenlerin ölüme daha yakın olacaklarını iddia
ediyordu.
İngiltere'de ise çay içmek alışkanlık haline gelince kadın dergileri ev
kadınlarının çay yüzünden ev işlerine soğuk bakmaya başladıklarını[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
ekonomistler ise çalışmaya harcanacak zamanın çay içmekle tüketildiğini
ileri sürdüler. Ancak bunların hiçbiri çayın dünyanın en favori içeceği
olmasını önleyemedi. Miktar tam olarak bilinemiyor ama dünyada senede 2
milyon ton civarında çay tüketildiği tahmin ediliyor.
Günümüzde çayın yaygınlaşmasına en çok etki eden faktör poşet çayın
icadıdır. Her ne kadar icadının tam farkına varmasa da poşet çayın
mucidi Thomas Sullivan'dır. Kahve ve çay ticareti ile uğraşan Sullivan[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] müşterilerine sık sık çay örnekleri gönderiyordu. Başlangıçta bu iş için teneke kutuları kullanırken[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] sonradan elde dikilmiş ipek torbaların bu iş için daha pratik ve ucuz olacaklarını düşündü.
Çok geçmeden siparişler başladı ama şaşırtıcı olan esas malı değil
torba içindeki örnek çayları sipariş etmeleriydi. Müşteriler torbaların
çayın kaynamasını kolaylaştırdıklarını keşfetmişlerdi. Çayın torba
(poşet) içinde satımı o kadar geliştirildi ki Batı ülkelerinde tüketim
oranı toplam çay tüketiminin yarısına ulaştı.
