Bugün, Dünya Sigarayı Boykot
Günü. Dünyada, 15 yaş üstü 1.2 milyar kişi sigara içiyor. Bu rakamın
2025’te 1.6 milyara ulaşması bekleniyor.
Dünya Bankası raporlarına göre, 1990-1997 yılları arasında sigara
içiminin en hızlı arttığı ülke olan Endonezya’yı Türkiye izliyor.
Ülkemizde erişkin nüfusun yaklaşık yarısı sigara içiyor. Her yıl
yaklaşık 5 milyon kişi, sigara ve tütün kullanımına bağlı
hastalıklardan yaşamını yitiriyor.
12 dakika hırsızı
Tüm zamansız ölümlerin yüzde 20’si sigaraya bağlı. Sigara içenlerde
kanserden ölüm oranı, içmeyenlere oranla 15-25 kat daha yüksek. İçilen
her sigaranın ömürden 12 dakika çaldığı hesaplandı. Sigara içenlerde
ölüm hızı, içmeyenlere oranla iki kat fazla. Sigara içenler içmeyenlere
göre ortalama 20-25 yıl daha erken ölüyor.
Türkiye Psikiyatri Derneği Genel Başkanı Dr. Şeref Özer, “2030’da 8
milyon kişinin sigara ve tütün kullanımına bağlı hastalıklardan
hayatını kaybedeceği öngörülüyor. Bu ölümlerin yüzde 70’inin de
gelişmekte olan ülkelerde olacağı düşünülüyor” dedi.
Sigara kullanımıyla ilişkili bozukluklardan nikotin bağımlılığının,
kronik ve yineleme riskinin yüksek bir bozukluk olduğunu anlatan Özer,
şöyle konuştu:
“Nikotin bağımlılığı, rahatlamak ya da yoksunluk belirtilerini gidermek
için nikotin almak, giderek artan miktarlarda kullanmak, başarısız
bırakma girişimleri, zararları bilinmesine rağmen içmeye devam etme ve
sosyal-mesleki işlevsellikte bozulmayı içeriyor. Nikotin yoksunluğu ise
en az birkaç hafta süreyle nikotin kullanılması, bırakmadan sonraki 24
saatte huzursuz hissetme, uykusuzluk, çabuk kızma, düşüncelerini
yoğunlaştıramama, kalp hızında azalma, iştah artması gibi belirtilerden
en az dört tanesinin bulunmasıyla kendini gösteriyor.”
Bırakmak isteyenlere öneriler
Karadeniz Teknik Üniversitesi Farabi Hastanesi Başhekimi Prof. Dr.
Tevfik Özlü, sigarayı bırakmak isteyen kişinin zamanlamayı iyi yapması
gerektiğini vurguladı. Özlü’nün önerileri şöyle:
- Ödül alma, terfi etme, çocuğunuzun olması, iş başarısı gibi kendinizi
daha güçlü hissettiğiniz dönemler fırsat olabilir. Sigarayı
bıraktığınızı herkese açıklayıp, desteklerini alın.
- Sizde sigara içme arzusu uyandıran iş, davranış ve durumlardan uzak
kalmaya çalışın. Örneğin kahvehaneye, içkili yerlere gitmez olun. Bir
süre çay-kahve yerine soğuk içecekler deneyin. Boş kalmayın, kendinize
hobi ya da meşguliyet bulun, spora zaman ayırın. Sakız, yeşil sebzeler,
havuç gibi şeyler sigara arayışınızı engelleyebilir, anahtarlık, kalem
gibi küçük oyuncaklarla ellerinizi meşgul edebilirsiniz. Sigaraya
ayırdığınız kaynakla kendinizi ya da sevdiklerinizi ödüllendirecek
sürprizler yapın.
-Sigara içen arkadaşlarınızdan bir süre uzak kalın.
-Başkaları sigara teklif ettiğinde reddetme hakkınızı kullanın. Onlara
göre değil, kendi doğrularınıza göre yaşayın. Kendinize saygılı olun.
Kimse için hayatınızı riske atmak zorunda değilsiniz.
Sigara içme arzusu geldiğinde, bırakma nedenlerinizi tek tek
hatırlayın. Kalkıp dolaşın, dış ortama çıkıp yürüyün, birkaç kez yavaş
ve derin nefes alıp verin. Asla “Bir taneden bir şey olmaz” demeyin.
KADINLARI NASIL ETKİLİYOR?
Erken menopoza neden oluyor
Erciyes Üniversitesi’nde kadınlar üzerinde yapılan bir araştırma,
sigaranın erken menopoz ve kemik erimesine neden olduğunu, kanser gibi
pek çok hastalığa yol açan serbest radikalleri artırdığını ortaya
koydu. Yrd. Doç. Dr. Aysun Çetin, doğum kontrol hapı kullanan kadınlar
arasında sigara içenlerin, içmeyenlere göre kalp krizi geçirme riskinin
10 kat, sigara içen kadınların, erkeklere oranla akciğer kanserine
yakalanma risklerinin üç kat fazla olduğunu söyledi.
(Milliyet)
Günü. Dünyada, 15 yaş üstü 1.2 milyar kişi sigara içiyor. Bu rakamın
2025’te 1.6 milyara ulaşması bekleniyor.
Dünya Bankası raporlarına göre, 1990-1997 yılları arasında sigara
içiminin en hızlı arttığı ülke olan Endonezya’yı Türkiye izliyor.
Ülkemizde erişkin nüfusun yaklaşık yarısı sigara içiyor. Her yıl
yaklaşık 5 milyon kişi, sigara ve tütün kullanımına bağlı
hastalıklardan yaşamını yitiriyor.
12 dakika hırsızı
Tüm zamansız ölümlerin yüzde 20’si sigaraya bağlı. Sigara içenlerde
kanserden ölüm oranı, içmeyenlere oranla 15-25 kat daha yüksek. İçilen
her sigaranın ömürden 12 dakika çaldığı hesaplandı. Sigara içenlerde
ölüm hızı, içmeyenlere oranla iki kat fazla. Sigara içenler içmeyenlere
göre ortalama 20-25 yıl daha erken ölüyor.
Türkiye Psikiyatri Derneği Genel Başkanı Dr. Şeref Özer, “2030’da 8
milyon kişinin sigara ve tütün kullanımına bağlı hastalıklardan
hayatını kaybedeceği öngörülüyor. Bu ölümlerin yüzde 70’inin de
gelişmekte olan ülkelerde olacağı düşünülüyor” dedi.
Sigara kullanımıyla ilişkili bozukluklardan nikotin bağımlılığının,
kronik ve yineleme riskinin yüksek bir bozukluk olduğunu anlatan Özer,
şöyle konuştu:
“Nikotin bağımlılığı, rahatlamak ya da yoksunluk belirtilerini gidermek
için nikotin almak, giderek artan miktarlarda kullanmak, başarısız
bırakma girişimleri, zararları bilinmesine rağmen içmeye devam etme ve
sosyal-mesleki işlevsellikte bozulmayı içeriyor. Nikotin yoksunluğu ise
en az birkaç hafta süreyle nikotin kullanılması, bırakmadan sonraki 24
saatte huzursuz hissetme, uykusuzluk, çabuk kızma, düşüncelerini
yoğunlaştıramama, kalp hızında azalma, iştah artması gibi belirtilerden
en az dört tanesinin bulunmasıyla kendini gösteriyor.”
Bırakmak isteyenlere öneriler
Karadeniz Teknik Üniversitesi Farabi Hastanesi Başhekimi Prof. Dr.
Tevfik Özlü, sigarayı bırakmak isteyen kişinin zamanlamayı iyi yapması
gerektiğini vurguladı. Özlü’nün önerileri şöyle:
- Ödül alma, terfi etme, çocuğunuzun olması, iş başarısı gibi kendinizi
daha güçlü hissettiğiniz dönemler fırsat olabilir. Sigarayı
bıraktığınızı herkese açıklayıp, desteklerini alın.
- Sizde sigara içme arzusu uyandıran iş, davranış ve durumlardan uzak
kalmaya çalışın. Örneğin kahvehaneye, içkili yerlere gitmez olun. Bir
süre çay-kahve yerine soğuk içecekler deneyin. Boş kalmayın, kendinize
hobi ya da meşguliyet bulun, spora zaman ayırın. Sakız, yeşil sebzeler,
havuç gibi şeyler sigara arayışınızı engelleyebilir, anahtarlık, kalem
gibi küçük oyuncaklarla ellerinizi meşgul edebilirsiniz. Sigaraya
ayırdığınız kaynakla kendinizi ya da sevdiklerinizi ödüllendirecek
sürprizler yapın.
-Sigara içen arkadaşlarınızdan bir süre uzak kalın.
-Başkaları sigara teklif ettiğinde reddetme hakkınızı kullanın. Onlara
göre değil, kendi doğrularınıza göre yaşayın. Kendinize saygılı olun.
Kimse için hayatınızı riske atmak zorunda değilsiniz.
Sigara içme arzusu geldiğinde, bırakma nedenlerinizi tek tek
hatırlayın. Kalkıp dolaşın, dış ortama çıkıp yürüyün, birkaç kez yavaş
ve derin nefes alıp verin. Asla “Bir taneden bir şey olmaz” demeyin.
KADINLARI NASIL ETKİLİYOR?
Erciyes Üniversitesi’nde kadınlar üzerinde yapılan bir araştırma,
sigaranın erken menopoz ve kemik erimesine neden olduğunu, kanser gibi
pek çok hastalığa yol açan serbest radikalleri artırdığını ortaya
koydu. Yrd. Doç. Dr. Aysun Çetin, doğum kontrol hapı kullanan kadınlar
arasında sigara içenlerin, içmeyenlere göre kalp krizi geçirme riskinin
10 kat, sigara içen kadınların, erkeklere oranla akciğer kanserine
yakalanma risklerinin üç kat fazla olduğunu söyledi.
(Milliyet)